So‘nggi o‘n yilliklar davomida butun dunyoda barcha darajadagi taʼlim olish imkoniyatlarini kengaytirish va ayniqsa, ayollar va qizlarning maktabga kirishini oshirish borasida ulkan yutuqlarga erishildi.

Shunga qaramay, sayyoradagi 100 millionga yaqin maktab yoshidagi bolalar maktabga bormaydi va ularning 3/5 qismi qizlardir. Faqatgina Hindistonning o‘zida 40 million bola boshlang‘ich maktabga bormaydi, bu sayyoradagi barcha boshlang‘ich maktab bilan qamrab olinmagan bolalarning 1/3 qismi tashkil etadi. Maktabga bormaydigan bolalarning yarmidan ko‘pi Sahroi-Sahroi Afrika mamlakatlarida yashaydi. Dunyo bo‘ylab 617 million yoshlarda matematik va o‘qish qobiliyatlari mavjud emas. Hali ham kam taʼminlangan va badavlat uy xo‘jaliklari bolalari, shuningdek, qishloq va shahar aholisi o‘rtasida taʼlim olishda jiddiy nomutanosibliklar mavjud.

Ushbu maqsad keng qamrovli va sifatli taʼlim berishga va umr bo‘yi o‘qishga sharoit yaratishga qaratilgan. Ushbu maqsadni amalga oshirish 2030-yilga qadar barcha bolalar bepul boshlang‘ich va o‘rta taʼlim olishlarini nazarda tutadi. SDG-4, shuningdek, sifatli oliy maʼlumot olish imkoniyatiga erishish maqsadida gender va ijtimoiy tengsizlik kabi muammolarni bartaraf etish orqali professional taʼlim olishning teng imkoniyatini taʼminlashga qaratilgan.

BRM 4-dasturining asosiy maqsadi hamma uchun ta’lim olish va hamma uchun ta’lim sifatini oshirishdir. 1991-yildan boshlab O‘zbekistonda umumiy ta’limga kirish 98-99,8 foiz darajasida izchil yuqori ko‘rsatkichlarga ega. O‘z o‘rnida, bolalarni maktabgacha ta’lim bilan qamrab olish 2011-yilda 18,2 foizni tashkil etgan bo‘lsa, bu ko‘rsatkich 2020-yilda 50,9 foizni tashkil etadi. Umumta’lim muassasalarida pedagogik oliy ma’lumotga ega o‘qituvchilar ulushi 2011-yilda 94,2 foizdan 2020-yilda 99,1 foizgacha oshgan. Shuningdek, maktabgacha ta’lim muassasalarida pedagogik ma’lumotga ega o‘qituvchilar ulushi 2011-yil 95 foizdan 2020-yil 98,3 foizgacha o‘sishi kuzatilmoqda. Bu bilan birga umumiy ta’limda yuqori savodxonlik saqlanib, o‘quv ko‘rsatkichlarining sezilarli darajada o‘sishi ta’minlanmoqda.

Shuningdek, oliy ta’limga qabul qilish rivojlanish darajasi o‘xshash mamlakatlar ko‘rsatkichlaridan ancha orqada qolmoqda. 25 yosh va undan katta aholining oliy ta’lim tizimi bilan qamrab olinishiga kelsak, ushbu ko‘rsatkich 2011-2020-yillarda 14,4 foizdan 16,5 foizgacha oshgan bo‘lsa ham O‘zbekiston mintaqa va dunyo mamlakatlaridan sezilarli darajada orqada qolmoqda va hozirgi kunda qamrovni bosqichma-bosqich kengaytirish choralarini ko‘rmoqda. Ta’kidlab o‘tish lozimki, shahar va qishloq ta’lim muassasalari o‘qituvchilarining funksional kompetensiyalari o‘rtasida juda katta farq mavjud hamda ta’lim sifatini baholash uchun tegishli tizim ishlab chiqilmagan.

Milliy vazifalar

4.1-vazifa. 2030- yilgacha boshlang‘ich va umumiy o‘rta ta’limni, umumiy qamrovni saqlab qolgan holda, o‘qitishning dolzarb va samarali natijalariga erishishni ta’minlaydigan yangi sifat bosqichiga ko‘tarish.

4.2-vazifa. 2030- yilgacha barcha o‘g‘il va qiz bolalar uchun kichik yoshdagi bolalarni rivojlantirish, parvarishlash va maktabgacha o‘qitishning sifatli tizimlaridan ular boshlang‘ich ta’limni olishga tayyor bo‘lishlari maqsadida to‘liq foydalanish imkoniyatini ta’minlash.

4.3-vazifa. 2030- yilgacha barcha xotin-qizlar va erkaklar uchun arzon va sifatli o‘rta maxsus, oliy, kasb-hunar hamda qo‘shimcha ta’limdan teng foydalanish imkoniyatini ta’minlash.

4.4-vazifa. 2030- yilgacha ishga joylashish, munosib ishga ega bo‘lish va tadbirkorlik faoliyati bilan shug‘ullanish uchun mehnat bozorida talab katta bo‘lgan ko‘nikmalarga, shu jumladan, kasbiy-texnik ko‘nikmalarga ega yoshlar va kattalar sonini jiddiy ravishda ko‘paytirish.

4.5-vazifa. Ta’lim muassasalari sharoitlarini imkoniyati cheklangan bolalarning manfaatlarini hisobga oladigan darajada yaxshilash orqali nogironlar uchun barcha darajadagi ta’lim va kasbiy-texnik tayyorgarlikdan teng foydalanish imkoniyatini, barcha uchun xavfsiz va samarali o‘qitish muhitini ta’minlash.

4.7-vazifa. 2030- yilgacha barcha o‘quvchilar va talabalarning barqaror rivojlanishiga ko‘maklashish uchun ularning zarur bo‘lgan bilim va ko‘nikmalarni egallashlarini ta’minlash.

4.a-vazifa. O‘quv muassasalarining barcha uchun xavfsiz va samarali o‘quv muhitini ta’minlaydigan shart-sharoitlarini yaxshilash.

4.b-vazifa. 2030- yilgacha oliy o‘quv yurtlarida ta’lim olish uchun ajratiladigan kreditlar va grantlarni, shu jumladan, xalqaro kreditlar va grantlar miqdorini ko‘paytirish choralarini ko‘rish.

4.c-vazifa. 2030- yilgacha malakali o‘qituvchilarning sonini, jumladan, o‘qituvchilarni tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish sohasida xalqaro hamkorlik qilish orqali jiddiy ravishda ko‘paytirish.

Milliy ko'rsatkichlar

1) alohida yillar bo'yicha ma'lumotlar qayta hisoblangan

2) 2008-yildan 2017-yilgacha o'rta maxsus ma'lumotli pedagoglarning umumiy sonida o'rta maxsus ma'lumotli pedagoglarning ulushi

3) 2017-2019 yillar, "ZiyoNet"ga ulanish imkoniyati bo‘lgan maktablarning ta'minlanganlik darajasi

Yuklab olish (XLS, 90 КВ)